Verschillen Sony A7 systeemcamera's

Omdat full frame de best mogelijke beeldkwaliteit biedt, hebben wij het jaar 2016 uitgeroepen tot "het jaar van full frame". We verwachten komend jaar veel grote upgrades van de bekende cameramerken. Canon, Nikon en Sony komen bijvoorbeeld allemaal met nieuwe camera's. In dit artikel beperk ik mij tot de verschillen tussen de Sony A7 systeemcamera's.

Dat Sony goede beeldsensoren maakt is een feit. Dat Sony heel hard werkt aan haar succesvolle A7 lijn is inmiddels ook duidelijk. Er zijn inmiddels maar liefst 6 verschillende modellen waar je uit kunt kiezen.* Omdat dit voor iedereen wat onoverzichtelijk wordt, hebben wij dit artikel toegewijd aan uitleg over de verschillen van alle Sony A7 modellen.
Ten tijde van dit artikel waren het 6 modellen, tegenwoordig zijn dit er meer!

Professionele stromingen, professioneel segment

Er bestaat geen enkele camera die perfect is voor alle soorten fotografie. Sony heeft daarom ook binnen de A7 serie, net als de meeste professionele camera's, een aantal stromingen die aansluiten op verschillende fotografische behoeften.

De 6 camera's die Sony nu heeft zijn onder te verdelen in 3 grote stromingen:

• Sony A7: Gericht op all-round fotografie
• Sony A7R: Gericht op landschap, studio, fashion, macro en architectuur
• Sony A7S: Gericht op low-light fotografie, hoogste ISO-prestaties, gericht op video

De overige 3 zijn opvolgers van bovenbestaande modellen en zijn voorzien van technische upgrades. De A7 is het eerste model en blijft in het assortiment vanwege de prijs/ kwaliteit verhouding. Er is op het moment van schrijven geen full frame camera zo betaalbaar als de A7 + 28-70mm. De verschillen tussen de specifieke modellen zal ik verder in dit artikel uitgebreid toelichten.

Niet een camera voor iedereen

De A7 camera's zijn niet voor iedereen weggelegd. Het is een fantastisch systeem voor fotografen die op zoek zijn naar de professionele kwaliteit van een full frame reflexcamera in een compacte body. Deze camera's zijn echt een stuk compacter dan gelijkwaardige reflexcamera's.

Het lenzenaanbod binnen het Sony A7 systeem is op dit moment nog niet volledig vergelijkbaar met het aanbod voor spiegelreflexcamera's. De belangrijkste zoomobjectieven zijn beschikbaar, evenals een aantal krachtige prime lenzen. In combinatie met adapters kunnen er ook bijvoorbeeld Canon of Leica objectieven gebruikt worden, dit maakt het een systeem met heel veel potentie.

Wat beeldkwaliteit betreft kunnen deze camera's zich meten met de beste full frame camera's op de markt. Toch blijft dit systeem het meest geschikt voor fotografen die op zoek zijn naar een compactere en lichtere combinatie geschikt voor oa. landschap, studio, vakantie, macro, portretten, bruiloften etc.. Natuurfotografen kunnen tot op heden nog beter kiezen voor een zwaardere spiegelreflexcamera, omdat hier op dit moment nog meer lange tele-objectieven voor zijn. Hetzelfde geldt voor sportfotografen.

All-round fotografie (A7 / A7II)

Voor de alledaagse fotograaf die een compacte camera wil voor op vakantie en voor de fotograaf die een camera zoekt die voor veel doelen geschikt is, heeft Sony de A7 en de A7 II op de markt gezet. De belangrijkste reden waarom wij deze twee modellen aanraden voor all-round doeleinden is de ideale balans zijn tussen resolutie, ISO prestaties en autofocussnelheid.

Sensor

Met zijn 24mp sensor is de A7 prima inzetbaar voor alledaagse fotografie, waarbij de hoogste beeldkwaliteit in combinatie met compactheid een vereiste is. Voor een gelijkwaardige Canon of Nikon camera betaal je fors meer en moet je ook fors meer meenemen aan apparatuur. De A7 en de A7 II gebruiken dezelfde beeldsensor.

Stabilisatie

De A7II heeft als vernieuwing een 5-assige beeldstabilisatie gekregen, wat elk objectief dat aan de body wordt bevestigd direct stabiliseert. Dit levert een voordeel op van ongeveer 4,5 stop aan belichting bij het fotograferen van een statisch onderwerp. Ook voor het schieten van video is dit een zeer welkome aanvulling. De stabilisatie van de body en de lens werken in sommige gevallen samen om tot het beste beeldresultaat te komen. Hoe dit werkt zie je in de onderstaande afbeelding.

Liefhebbers van exotische lenzen van Leica, Zeiss, Voitlander e.d. kunnen gebruik maken van hun mooie pareltje en tóch een gestabiliseerd beeld overhouden. Deze lenzen komen ook het beste tot hun recht op de full frame sensor waar ze voor zijn ontworpen. Deze camera's zijn, door specifieke functies zoals Focus Peaking, ook bij uitstek geschikt voor het fotograferen in combinatie met handmatige scherpstelling. Dit maakt ze ook zeer geschikt voor (oudere) objectieven die helemaal geen autofocus hebben. Uiteraard is het ook mogelijk om handmatig scherp te stellen door de zoeker.

Autofocus en beelden per seconde

Het autofocussysteem bij de A7 en de A7II gebruikt als enige een hybride scherpstelsysteem. Er wordt gebruik gemaakt van contrast detectie (25 punten) samen met fasedetectie (117 punten). Deze combinatie is nodig omdat fasedetectie erg snel is en vooral geschikt is voor bewegende onderwerpen, maar door die hoge snelheid vaak niet precies genoeg is. Contrastdetectie zorgt voor de precisie. Deze scherpstelpunten zitten bij vrijwel alle systeemcamera's altijd op de sensor tussen de pixels verstopt, in tegenstelling tot de reflexcamera's die een aparte autofocus-module hebben.

Beide modellen halen 5 beelden per seconde met behoud van continue scherpstelling en lichtmeting tussen elke foto door. Een gemiddelde prestatie. Snel genoeg voor de all-round fotograaf.

De Sony A7 camera's zijn (nog) niet echt geschikt voor sport en actie, omdat deze qua snelheid nog niet kunnen opboksen tegen de professionele reflexcamera's. Hiermee bedoel ik de continue autofocus stand welke nodig is voor het volgen van een onderwerp. De autofocus prestaties zijn vergelijkbaar met een instapmodel spiegelreflexcamera met de bijbehorende lens. Zeker niet langzaam maar ook geen snelheidsmonster. De single autofocus stand is daarentegen wel lekker snel en is ook goed te gebruiken voor het vastleggen van dat ene actiemoment. Volkomen ongeschikt zijn deze camera's dus zeker niet.

De reden waarom deze systeemcamera's deze snelheid nog niet kunnen halen, is omdat ze geen aparte autofocusmodule hebben, noch een hulp spiegel die hier licht naartoe afbuigt. Professionele reflexcamera's hebben vaak twee of meer processors om de grote hoeveelheid data snel in goede banen te sturen.

Over de jaren en met de modellen wordt hier zeker vooruitgang in geboekt zodat ook de autofocuspunten op de beeldsensor sneller kunnen worden uitgelezen. De nieuwere exemplaren zijn dus ook sneller dan de oudere. Nog een voordeel om bijvoorbeeld voor de A7 II te kiezen.

Studiocamera (A7R/ A7R II)

Op dit moment beschikken deze twee camera's over technisch de beste beeldsensoren van dit moment en is hiermee de allerhoogste kwaliteit haalbaar. Op de website van DxOMark wordt onafhankelijk de potentie van beeldsensoren op kleurdiepte, dynamisch bereik en ISO-prestaties gemeten en de resultaten van de A7 en A7R II zijn niet mis. Van de maximale score van 100 scoort de A7R 95 punten en de A7R II maar liefst 98 punten! De A7R II heeft op dit moment dus de allerbeste beeldsensor, als de technisch maximaal haalbare beeldoutput het belangrijkste is.

Sensor

De troef van beide A7R modellen zijn de 36mp (A7) en 42mp (A7R II) beeldsensor. Beide zijn uitstekend inzetbaar voor landschapsfotografie, architectuur, fashion, macro en talloze andere doeleinden waarbij een statisch onderwerp gefotografeerd wordt. De A7R modellen zijn, door de hoge hoeveelheid pixels, minder geschikt voor het fotograferen van beweging.

Er wordt geen geheim van gemaakt dat in de Nikon D800 eenzelfde sensor gebruikt wordt als in de Sony A7R. Verschillen in beeldoutput tussen deze twee concurrenten wordt veroorzaakt door twee verschillende beeldprocessoren. Sony heeft voor de A7R II een nieuw soort sensor ontwikkeld. De eerste fullframe-cmos met bsi-techniek. In normale mensentaal betekent dit een nieuwe fullframe sensor die van achteren belicht wordt. Hieronder een afbeelding die deze techniek laat zien.

Deze nieuwe techniek zorgt er ook voor dat meer licht de fotodiodes (pixels) bereikt. Omdat het licht een kortere afstand aflegt en er minder licht verloren gaat, levert dit ongeveer een verdubbeling aan lichtopbrengst op. Met andere woorden: De A7R II is twee keer zo lichtgevoelig als de A7 modellen zonder deze techniek.

De A7R modellen zijn uitgevoerd zonder low-pass filter, wat erg gebruikelijk is bij camera's met een hoge resolutie. Dit verbetert de scherpte, maar kan wel moiré veroorzaken. In de praktijk merk je hier in de meeste gevallen vrij weinig van. Wat betreft de moiré: Dit valt in de nabewerking vaak eenvoudig te corrigeren.

Pixels

Door de enorme hoeveelheid pixels is het erg lastig een bewegend onderwerp perfect scherp op de pixels te zetten. Ook lensfouten vallen meer op, omdat deze meer worden uitvergroot. Je kunt ook zeggen dat het moeilijker is om te fotograferen met meer megapixels dan met minder, omdat de camera kritischer wordt.

Fotografeer je een bewegend onderwerp, dan kan dit alleen succes zijn als de autofocus er perfect op zit en de fotograaf een snelle sluitertijd heeft gekozen. Gaat dit op een van deze fundamentele punten fout, dan is het theoretisch onmogelijk een scherpe foto te maken die er op 100% vergroting nog steeds scherp uit ziet. De A7R II is hier duidelijk in het voordeel met een sterk doorontwikkeld autofocussysteem. De fashion fotograaf zal waarschijnlijk flitslicht gebruiken om zijn modellen te bevriezen en dus bewegingsonscherpte uit te schakelen. De landschapsfotograaf gebruikt hiervoor een statief.

Met een resolutie die middenformaat camera's benadert, wordt uit de hand fotograferen steeds lastiger. Om dit toch te vergemakkelijken is de A7R II uitgerust met de in-body stabilisatie over 5-assen, wat een erg belangrijke aanvulling is ten opzichte van de A7R.

De stabilisatie niet meegerekend, adviseer ik alle fotografen een sluitertijd van minstens 2,5 à 3x de brandpuntsafstand te hanteren om bij het fotograferen uit de hand tot een scherp resultaat te komen. Voorbeeld: Schiet je met de 70-200/4.0 op 200mm uit de hand, kies dan een sluitertijd van minimaal 1/500 a 1/600 sec. Met stabilisatie mag je hier bij het fotograferen van statische onderwerpen circa 4,5 stop afhalen.

Na deze waarschuwingskreten vraag je je misschien af waar deze twee modellen dan wel goed in zijn. Dat kan ik in één woord samenvatten: Beeldkwaliteit

De sensor van de A7R II haalt een dynamisch bereik van maar liefst 13,9 stops. Dit betekent dat wanneer je bijvoorbeeld een landschap fotografeert waar het verschil tussen licht en donker erg groot is, je in de nabewerking de hooglichten flink kunt terughalen. De andere kant op kun je de schaduwen behoorlijk oplichten, zonder dat je hier enorm veel ruis voor terug krijgt of veel contrast verliest. Een uitmuntende prestatie.

Met de hoeveelheid pixels kun je bij gebruik van goed glas en een goede techniek de maximale detailscherpte halen. Het is ook mogelijk om delen van je foto uit te vergroten zonder kwaliteitsverlies. Daarnaast kun je met meer resolutie zonder te interpoleren groter afdrukken. Gebruik je een objectief wat gemaakt is voor de APS-C systeemcamera's van Sony, dan hou je nog een acceptabele hoeveelheid pixels over.

Autofocus

Van alle A7 modellen heeft de A7R II het meest geavanceerde autofocussysteem. Waar de A7R het met slechts 25 contrast detectiepunten moet doen, heeft zijn nieuwere broertje 399 fase-detectie punten. De autofocus snelheid is daarom ook een stuk hoger dan bij de oudere A7 modellen.

De autofocus werkt vanaf -3EV. Dit is een gemiddelde prestatie. Het is niet aan te raden de A7R (II) camera's bij zeer weinig licht te gebruiken. Deze toestellen zijn geoptimaliseerd voor gebruik op lage ISO's. De grote pré ten opzichte van professionele reflexcamera's is een veel betere spreiding van de focuspunten. Hieronder een verschil tussen de dekking van de A7R II en de Canon 1Dx.

Door de grotere spreiding van de autofocuspunten heeft de camera veel meer punten om een bewegend onderwerp te kunnen volgen, wat de kans van slagen aanzienlijk verbetert. De precisie van dit focussysteem is bij dit model misschien wel het belangrijkst, omdat een kleine misser zorgt voor een foto die veel onscherper is dan bij een lagere hoeveelheid pixels.

De A7R II niet echt een snelheidsmonster. De snelste stand van 5 fps haalt de camera alleen bij uitschakeling van de autofocus. Bij continue autofocus zakt de burst rate naar 2,5 fps.

Veel pixels

Met veel pixels zijn er veel mogelijkheden. Je kunt de camera bijvoorbeeld instellen om een kleinere hoeveelheid pixels te gebruiken om de bestandsgrootte te reduceren. Houd er wel rekening mee dat de camera de niet gebruikte pixels uitschakelt. De lichtgevoeligheid wordt er niet beter door, omdat de pixels immers niet groter worden. In de camera zijn nuttige mogelijkheden om het beeld vooraf al te croppen. Erg handig om het tele-bereik te vergroten door pixel in te leveren.

Sluiter

Het is opmerkelijk dat de A7R II een sluiter heeft die getest is tot 500.000 sluiterbewegingen. Een van de belangrijke verschillen met concurrerende reflexmerken is dat de A7R II gebruik kan maken van een elektronische sluiter. Bij gebruik van de mechanische sluiter maken de A7 modellen nog wel degelijk een duidelijk hoorbaar geluid, wat niet veel stiller is dan van vergelijkbare reflexen. De A7R II brengt daar verandering in. Volgens Sony zorgt de nieuwe sluitertechniek voor 50% minder trilling dan de A7R. Zeker bij kritische sluitertijden kan het merkbaar zijn dat de foto onscherp is door het bewegen van de sluiter.

Het gebruik van de volledig elektronische sluiter heeft drie grote voordelen:

• Minder kans op trilling omdat er mechanisch niks beweegt in de camera
• De mogelijkheid volledig geruisloos te fotograferen
• De afdruk vertraging is korter

Helaas is er ook een nadeel: Bij het fotograferen met een hele snelle sluitertijd kan dit voor een verkeerde belichting zorgen. Dit komt omdat een elektronische sluiter het beeld belicht door de sensor aan of uit te zetten. Gezien de voordelen is dit haast verwaarloosbaar. De optie is voor specifieke situaties uit te zetten in het menu van de camera.

Zoeker

De A7R II heeft een zoekerbeeld dat 0,78x vergroot. Dit is een van de allergrootste zoekers van 2015. De Nikon D4S en de Canon 1DX zitten daar vlak onder. Een uitmuntende prestatie van Sony. De resolutie van de zoekers zit gemiddeld rond de 2,4 miljoen pixels. Een zeer hoge resolutie is erg belangrijk om het beeld vlak bij het oog haarscherp af te beelden. De elektronische zoekers die Sony gebruikt in de A7 lijn, zijn een van de beste op dit moment op de markt.

De low-light king (A7S / A7S II)

De zelfde 12 mp sensor voor beide modellen, flinke upgrades voor zowel fotografie als video. De A7S lijn van Sony is gebouwd voor het moeilijkste licht en voor video.

Sensor

Net als bij de A7S heeft zijn opvolger, de A7S II, dezelfde 12mp sensor welke uitstekend presteert van ISO 100 tot maximaal 102.400. Dit bereik is uitbreidbaar van 50 tot 409.600 ISO. Dit stelt deze camera simpelweg in staat meer detail te laten zien dan ons menselijk oog kan waarnemen. Dit is best bizar om te zien. Het lijkt haast een nachtcamera.

Deze geweldige eigenschap stelt fotografen in staat om in de lastigste omstandigheden acceptabele beeldkwaliteit af te leveren. Videografen hoeven minder snel naar extra lichtbronnen te grijpen voor bijvoorbeeld het filmen van een interview bij avondlicht. Er is voor deze lijn camera's bewust gekozen voor een relatief lage resolutie, omdat de afzonderlijke pixels hierdoor groter kunnen zijn. Dit is het geheim van betere ruisprestaties dan de modellen met een hogere resolutie.

Ik kan het niet genoeg benaderen: Wat Sony gedaan heeft qua ruisprestaties overtreft op dit moment alle andere camera's op de markt.

Videocamera

Naast uitstekende prestaties voor fotografie, is de A7S gebouwd voor het schieten van fullframe video in 4K kwaliteit. Als enige in de lineup kun je filmen in 4K UHD (3840 x 2160 @ 30/24P én kiezen uit 60 tot 100 Mbps bitrate. Hoe hoger de bitrate, hoe meer informatie de video behoudt bij het comprimeren. Hoe hoger de kwaliteit, maar ook hoe groter het bestand. Om niet te veel uit te weiden over bitrates, codecs, en andere videodetails heb ik een nuttig filmpje opgezocht voor hen die hier meer over willen weten.

De overige A7 modellen kunnen vaak ook al filmen in 4K maar niet met dezelfde bitrate mogelijkheden als de A7S / A7S II. Dit heeft als voordeel dat het gefilmde materiaal tot 4/ 5x in slowmotion nog scherp wordt weergegeven in 1080P 24/30P. Film je in 1080P, kun je met de A7S II met 120fps filmen.

De A7S II is de eerste full frame videocamera waarbij de 4K video stream intern verwerkt kan worden. Het beeldmateriaal kan direct op op de geheugenkaart worden opgeslagen. Bij het eerste A7S exemplaar was een externe recorder nodig om de 4K video stream op te nemen omdat de processor de grote datastroom simpelweg niet aankon.

Net als alle II uitvoeringen is de A7II ook voorzien van het 5-assige stabilisatie systeem. Zowel voor low-light fotografie, als voor hand-held video een zeer welkome en nuttige aanvulling.

Autofocus

Scherpstellen gaat van alle A7 modellen het snelst bij de A7R II. Dat Sony dit niet bij de A7S II (welke later is uitgekomen) heeft geïmplementeerd, is volgens mij bewust weggelaten om budgettaire redenen. De camera zou anders simpelweg te duur worden. De camera is meer bedoeld als filmcamera dan als fotocamera. Ik verwacht ook dat Sony bewust slechts één exemplaar heeft uitgebracht met het snelste focussysteem. Op die manier houden ze duidelijke verschillen tussen de verschillende modellen en voorkomen ze concurrentie tussen hun eigen producten.

Hieronder een YouTube filmpje waarop duidelijk te zien is wat het verschil in snelheid is bij het volgen van een bewegend onderwerp tijdens video.

Je ziet in de video heel duidelijk de zoekende werking van het contrast detectie systeem. Het focussysteem bij de A7S II werkt al vanaf -4 EV. Dit is vergelijkbaar met de nieuwste reflexcamera's van Canon/ Nikon.

Beide A7S modellen maken enkel gebruik van het tragere contrastdetectie systeem. Dit om de eenvoudige reden dat dit systeem preciezer is en rustiger scherpstelt dan een fase-detectie systeem. Dit is voor een video georiënteerde camera natuurlijk het belangrijkst. Filmen met behoud van autofocus is iets wat bij de meeste full frame camera's niet goed genoeg werkt. Daarom kiezen veel pro videografen ervoor om handmatig scherp te stellen. Een fase-detectie systeem zou ook in de weg zitten tussen de 12 miljoen grotere pixels. Bij de A7R II, die bijna 4x zoveel pixels heeft, valt dit veel minder op. De A7S gebruikt slechts 25 punten, waar de A7S II een flink upgrade heeft gekregen naar 169 punten.

Bouwkwaliteit

De bouwkwaliteit van de II uitvoering van alle Sony A7 modellen is verbeterd. Volgens de specificaties zijn alle modellen voorzien van afdichtingen tegen vocht en stof. Helaas zijn geen van de modellen waterdicht, noch spatwaterdicht. Oppassen geblazen dus tijdens het fotograferen in vochtige omstandigheden.

De A7S II wordt geleverd met een speciale houder voor de HDMI kabel. Als videomonster is een externe (grote) monitor haast onmisbaar. De houder moet ervoor zorgen dat de kabel minder snel breekt, of nog erger, dat de HDMI aansluiting op de camera beschadigt.

Conclusie

Het Sony A7 full frame systeem is absoluut een voorloper op wat er in de toekomst moet gaan gebeuren, namelijk de fusering van reflex- en systeemcamera's. Sony heeft een fundamentele bouwsteen neergelegd waar andere merken zeker gebruik van gaan maken. Met de tijd zullen ook alle tekortkomingen van dit systeem verbeteren, zoals dit bij alle nieuwe systemen het geval is.

Op dit moment is het systeem al voor veel toepassingen geschikt. Voor wie de meest compacte full frame camera zoekt is er op dit moment geen alternatief. Ook prijstechnisch is zeker het eerste A7 model een belangrijke speler in het hogere segment. Wees je bewust van wat het systeem kan en vooral ook wat het (nog) niet kan. Laat je niet verleiden door bijvoorbeeld veel megapixels, om dan thuis te komen met onscherpte foto's. De Sony A7 camera's zijn serieuze camera's voor serieuze fotografen en enthousiastelingen. Laat je hierover adviseren bij Cameraland.

Ook voor videografen biedt Sony uitkomst en biedt fabrikant Metabones bijvoorbeeld adapters om Canon objectieven te gebruiken.