Dit is een demo-winkel. Een geplaatste bestelling zal niet worden verwerkt.

Test: Profoto B1X of Elinchrome Ranger Quadra?

Profoto B1X

Professioneel fotograaf Liesbeth van Asselt probeert de vraag ‘Profoto B1X of Elinchrome Ranger Quadra?’ te beantwoorden. Ze beschrijft hierbij helder en duidelijk de verschillen tussen deze professionele flitsers. Liesbeth: Elinchrome komt met een update van de Ranger Quadra. Zodat met de Ranger Quadra nu (eindelijk…) Hi Sync geschoten kan worden. Wat de mogelijkheid geeft om met korte sluitertijden, en dus met een groot diafragma te fotograferen. En de day-to-night techniek toe te passen.

B1 naar B1X

Tegelijkertijd komt Profoto met een update van de B1 naar de B1X. De verschillen met de B1 zijn niet megagroot; het instellicht heeft 80 % meer power en de accu is 50% sterker, voldoende voor 325 full-power-flitsen. De rest van de veranderingen, zoals de Hi Sync-functie heb je ook als je de voorganger, de Profoto B1, van een update voorziet.

Al heel lang loop ik te twijfelen over het inruilen van mijn Elinchrom Ranger Quadra voor een Profoto B1. Ten eerste omdat de Ranger Quadra de Hi Sync-mogelijkheid miste. Ten tweede omdat het niet echt heel handig werkt met de losse accu en de kabels daar naar toe. En omdat de adapterring echt een onding is. Met een onhandig knopje wat je heel hard in moet drukken om een modifier te verwijderen/plaatsen en met statiefaansluitingen die altijd in de weg zitten….. En dat terwijl de kwetsbare flitsbuis al die tijd onbeschermd is!

Inmiddels heb ik daar zo genoeg van, dat ik de adapterring met reflector altijd op de flitskop laat zitten. Waarbij ik dan weer een deflector in de paraplu opening schuif om de flitsbuis te beschermen (de op de markt gebrachte beschermkap past namelijk niet als je de adapterring er op laat zitten). Kortom: veel gedoe!

Bij de Profoto zit de accu op de flitser zelf, dus geen gehannes met kabels. De flitsbuis is goed beschermd en je zet er binnen een mum van tijd een andere modifier op.

Cameraland bood me de mogelijkheid om de B1X uitgebreid te testen. Dat had nog even wat voeten in aarde omdat de accu van de nieuwe B1X teruggeroepen werd vanwege veiligheidsproblemen. Maar al snel had ik vervangende accu’s van de B1 in huis (waarmee ik dus niet de beloofde extra power die het instellicht na de B1X-update zou hebben kon testen) en kon het feest beginnen.

Burstmodus

De eerste testmiddag ga ik samen met Ed Coenen aan de slag, die al een Profoto B1 in zijn bezit heeft. Die middag hebben we vooral de burstmodus getest. Profoto claimt dat je in de burstmodus continu kan blijven flitsen.

We starten op volle sterkte 10, oftewel 500 Ws. Camera-instelling: F/11, 1/250 sec, transportmodus op Continu High waarbij er 11 opnamen per seconde gemaakt worden. Helaas, de flitser houdt mijn snelle D4s dan echt niet bij. Alleen bij de eerste foto wordt geflitst, daarna houdt het op.

Bij het verminderen van de flitssterkte naar 8 (125 Ws) gaat het al wat beter, bij de eerste 3 foto’s flitst de Profoto. Maar dat is natuurlijk nog steeds niet wat we willen, we willen alle foto’s ingeflitst hebben! Dus verminderen we de flitssterkte naar 6 (30 Ws). Dat gaat al een stuk beter! Twintig foto’s ingeflitst. Nog even proberen op 4 (7,5 Ws): daar blijft de Profoto B1X netjes alle dertig gemaakte foto’s flitsen. Natuurlijk is het dan inmiddels wel een heel zwak flitsje geworden!

Mijn etalagepop stond heel dichtbij, in de praktijk zal iets wat je in de burstmodus fotografeert meestal verder weg zijn. Het is dan dus even kijken hoever je met de flitssterkte op 6 (de maximale sterkte dus waar de flitser de burstmodus een tijdje volhoudt) de flitser van je onderwerp af kunt zetten bij de verschillende lichtomstandigheden. Als de omstandigheden het toelaten kun je natuurlijk ook beter een lagere seriesnelheid gebruiken, de flitser heeft dan meer tijd om op te laden.

We deden hetzelfde met de Ranger Quadra van Elinchrom en ook nog met een Godox V860 reportageflitser. De Ranger Quadra geeft op z’n maximale sterkte 6, oftewel 400 Ws, 1 x per twintig foto’s een flits. Op sterkte 4 (100 Ws) 1 x per 9 foto’s en op sterkte 2 (25 Ws) 1 x per 5 foto’s. Eén-nul voor de Profoto B1X dus!

De Godox geeft op maximale sterkte (1/1) 1 x per 11 foto’s een flits. Bij 1/8 -0,7 blijft de flitser continu flitsen. Prima prestatie voor een flitsertje van 175 euro! Voor foto’s in de burstmodus op korte afstand kun je dus even goed de Godox gebruiken als de Profoto B1X. Wordt de afstand groter, dan is het een ander verhaal. Dan komt de Godox, ondanks het richtgetal van 58, toch power tekort. Power die de Profoto B1X wel heeft.

TTL

De volgende dag ga ik verder met testen. Zelf gebruik ik het nooit, maar Profoto noemt de mogelijkheid om met TTL-meting te kunnen fotograferen veel in haar advertenties, dus toch maar even kijken hoe het werkt.

Tot mijn verbazing blijft de flits output hetzelfde als ik de flitser op +1 of -2 zet. Maar even de handleiding erbij pakken dan. En ja hoor, daar staat op pagina 12 het volgende beschreven: “If only one flashgroup is used in TTL-mode, the relation value will not have any effect on the total flash exposure as the flash exposure is automatically set by the camera.” De + en – zijn dus alleen bedoeld om bijvoorbeeld de flitser die in groep A staat harder te laten flitsen dan de flitser die in groep B of C staat. Dit heb ik verder niet kunnen testen omdat ik deze testdag maar één Profoto tot mijn beschikking had. Maar dit zal vast kloppen, het boekje is zeer duidelijk. En daarmee kom ik meteen op het volgende onderwerp!

Instructieboekje en bediening

Het instructieboekje van zowel de Profoto B1X flitser als van de Air Remote (de trigger) is echt een verademing. De flitser en de Remote zijn ook heel intuïtief te bedienen. Heerlijk simpel, een kind kan de was doen. Wat een verschil met het ontzettend ingewikkelde menu van de Ranger Quadra. Aanzetten, plussen en minnen en het instellicht aan en uit zetten (wat bij de Quadra in tegenstelling tot de Profoto niet instelbaar is) gaat allemaal nog wel. Voor alle andere dingen moet je echt het boekje erbij pakken. Waar je dan leest dat je 1x, 2x, 3x tot zelfs 8x op een knopje moet drukken om in een bepaald menu te komen, voordat je dan de vervolgkeuze kunt maken.

De Quadra heeft eerlijk gezegd wel meer instelmogelijkheden heeft dan de Profoto B1X, maar of je die allemaal nodig hebt? Ik als bedrijfsfotograaf niet in ieder geval!

HSS

Met mijn type A flitskoppen en mijn remote kan ik de nieuwe HSS-mogelijkheid van de Ranger Quadra niet gebruiken volgens Elinchrom. Vandaar mijn twijfel over het aanschaffen van een nieuwe flitskoppen en een nieuwe remote van Elinchrom óf overstappen naar Profoto. Geld uitgeven moet ik toch...

Waarom ik de HSS zo mis is omdat ik nu niet de mogelijkheid heb om met mijn flitsset te werken met een groot diafragma. Ik zit vast een de flitssynchronisatietijd van 1/250e, korter kan niet. Overdag is het dan te licht om met een diafragma van F2.8 een goede belichting te kunnen krijgen. Soms brengt een grijsfilter uitkomst, maar de filterhouder op de camera zetten e.d. kost allemaal weer extra tijd. Tijd die mijn klanten niet altijd hebben.

Eens kijken hoe het werkt bij de Profoto B1X (flitssterkte ingesteld op 7). We beginnen met een sluitertijd van 1/1000. En natuurlijk een diafragma van F2.8! Daarna testen we met 1/2000, 1/4000 en 1/8000.

De HSS werkt prima. Wat je goed ziet is dat de sluitertijd ook effect heeft op de hoeveelheid flitslicht die je op de foto ziet. Dat is niet zo als je niet in HSS flitst. Maar als je naar onderstaand tekeningetje kijkt snap je hoe dit komt. Het spleetje in het sluitergordijn is bij 1/8000 kleiner dan bij 1/4000 of 1/2000. Dan is het logisch dat je minder (flits)licht ziet bij 1/8000 dan bij 1/4000.

Dit betekent dat je bij heel korte sluitertijden èn een lage flitssterkte al gauw te weinig licht op je onderwerp krijgt. Maar dat geldt voor iedere flitser.

Power

De Profoto B1X is 500 Watt, de Ranger Quadra 400 Watt. Dit is het verschil in de praktijk (allebei op maximale sterkte, RAW-foto’s onbewerkt). De Profoto ‘overpowered’ het daglicht dus wat makkelijker dan de Ranger Quadra.

Afwerking en gewicht

De Profoto B1X oogt degelijker dan de Ranger Quadra. En zoals al eerder vermeld zit de flitsbuis netjes beschermd in het flitshuis, terwijl deze bij de Ranger Quadra niet beschermd is. Met alle risico’s van dien. De accu met de regelunit hangt bij de Ranger los aan het statief, bij de Profoto B1X zit dit allemaal bij elkaar in één unit.

Dat voordeel heeft ook een nadeel. De Profoto B1X is daarmee véél te zwaar om hem in de hand te houden tijdens een shoot. Met de Ranger Quadra is dat geen enkel probleem: mijn stagiaire gaat op een stoel staan met de flitskop (die niet meer weegt dan een reportageflitser) met modifier in de hand en kan dit rustig 10 minuten volhouden. Dat gaat met de Profoto echt niet lukken.

Ook op een Statieven is het gewicht van de Profoto B1X een nadeel. Alle gewicht zit bovenop , wat de kans op omvallen bij een windvlaag groot maakt, waarbij dan gelijk zowel de flitskop, als de regelunit als de accu kapot kunnen vallen. Bij de Ranger Quadra hangt het gewicht van de regelunit met accu onder aan het statief, wat het risico op omvallen vermindert. En mocht het toch gebeuren, dan is het risico op valschade veel minder groot.

Maar voor alles valt wat te zeggen. De losse accu van de Ranger Quadra betekent dat je met kabels moet werken om de flitskop aan te sluiten aan de accu. Dat is niet altijd even handig. En hang je er een langere kabel aan omdat de afstand tussen de accu en de flitskop te groot is, dan neemt de flits output weer af. Wat zei Cruijff ook alweer...?

Samenwerken met reportageflitsers

Op mijn reportageflitsers gebruik ik zo af en toe een Lastolite Strobo gobo om een saaie achtergrond wat spannender te maken. Ik hoop dus dat de Profoto B1X samen kan werken met mijn reportageflitser.

Met de Ranger Quadra , een Cactus triggerset en een reportageflitser werkt het als volgt:

  • De reportageflitser staat op M.
  • De Cactus wordt ingesteld op manueel i.p.v. op Nikon (bij functions, flash setup)
  • Daarna zet ik de trigger van de Ranger Quadra op de Cactus die op de camera zit. Werkt perfect! De Ranger Quadra werkt overigens ook (vanzelf) als slave, dus als de regelunit de reportageflitser ‘ziet’ gaat het sowieso goed, ook zonder de Quadra-trigger op de Cactus te zetten.

Dit is dan het resultaat:

Hetzelfde doen we nu bij de Profoto B1X. Vervolgens zetten we de trigger (remote) van de B1X op de Cactus. Helaas, wat bij de Quadra zo mooi werkt, werkt hier niet.

Dus zetten we de Profoto op slave, verder blijft alles hetzelfde. Dat gaat goed. Staat de flitser te ver weg om de B1X aan te sturen, dan moet je er dus altijd een extra flitser tussen plaatsen die het licht van de oorspronkelijke flitser (in dit geval met de strobo gobo er op) opvangt en dan weer doorseint naar de regelunit. Geen onoverkomelijk probleem, maar je moet er dus even rekening mee houden dat je een extra flitser in je tas stopt.

Op naar de laatste test: in hoeverre is de Profoto B1X in staat om beweging te bevriezen?

Bevriezen van beweging

We testen dit met een ventilator in de studio. Zodat er een constante beweging is en er geen invloed van ander licht is. Dit is de opstelling:

Profoto in de freeze stand

We beginnen met de Profoto B1X op sterkte 2 (de kortste flitsduur, 4Ws). tegen mijn verwachting in, zie ik met het loepje dat de ventilator toch niet helemaal ‘bevroren’, niet gestoken scherp is.

Camera-instellingen: sluitertijd 1/13, f/4, ISO 320.

Voor de leuk ook even een fotootje van hoe het eruit ziet op flitssterkte 10. Camera instellingen: sluitertijd 1/13, f/22, ISO 100.

We doen hetzelfde met de Ranger Quadra (met A-koppen op de B-poort). Ook hier beginnen we met de laagste flitssterkte = stand 0,4. Maar dit lijkt niet zoveel uit te maken, zowel bij 0,4 als bij 4,4 is de ventilator onscherp.

Het resultaat met de Quadra valt dus erg tegen. Ik had al langer het idee dat mijn Quadra bewegende beelden niet goed bevriest, hier dus het bewijs. Omdat ik geen sportfotograaf ben is dit voor mij geen probleem, maar toch... Als ik iets wat beweegt scherp wil hebben, pak ik daarom meestal de reportageflitser. Voor de volledigheid probeer ik die ook nog even uit bij de ventilator.

We starten met de Nikon SB900. Zoomstand 105. Bij een flitssterkte/-duur van 1/1 is de ventilator onscherp, maar het wordt steeds beter! Bij een sterkte van 1/64 en 1/128 is de ventilator gewoon hartstikke scherp! Voor de volledigheid heb ik de foto gemaakt met de Profoto op stand 2 (dezelfde foto als hierboven bij de test van de Profoto) er even naast gezet (linker foto). De Nikon SB900 (rechter foto) wint deze test dus met glans.

Camera-instellingen bij Profoto op 2: sluitertijd 1/13, f/4, ISO 320
Camera-instellingen bij Nikon SB900 op 1/128: sluitertijd 1/13, f/5.6, ISO 400.

Ook nog even de Godox V860N testen dan. Ook op zoomstand 105. Die blijkt op stand 1/16 dezelfde scherpte te bieden als de Profoto op stand 2. Vanaf daar wint de Godox het. Om beweging te bevriezen kun je dus beter een reportageflitser gebruiken dan de veel duurdere Profoto of Ranger Quadra. Je hebt dan minder lichtopbrengst, maar als je een paar reportageflitsers bij elkaar zet, kom je een heel eind.

Eindconclusie

Het doel van deze test was om een beslissing te kunnen nemen tussen uitbreiding van de Ranger Quadra set met een Hi Sync trigger en Hi Sync flitskoppen, of de overstap te maken naar de Profoto B1X. We zetten alles even op een rijtje.

  • Gewicht: hier is de Profoto duidelijk in het nadeel. Wat voor mij ook figuurlijk zwaar weegt...
  • Gebruiksgemak: 3-0 voor de Profoto ;-)
  • Degelijkheid (inclusief bescherming flitsbuis): alweer 3-0 voor de Profoto.
  • Burstmodus: en weer is Profoto de winnaar...
  • Power: de Profoto is 500 watt, de Quadra 400. Iets meer power voor de Profoto dus. Daarbij zou met de update het instellicht veel sterker geworden zijn. En dat instellicht is in tegenstelling tot de Ranger Quadra instelbaar.
  • Prijs: twee B1X’en kosten op het moment van schrijven 3744 euro inclusief 2 accu’s. Daar komt een trigger bij van 349 euro. Samen ruim 4000 euro.
  • De Ranger Quadra HS set met twee S-koppen, 2 accu’s, 2 regelunits, tas e.d. (vergelijkbaar dus met de Profotoset) kost op moment van schrijven 3459 euro. Daar komt dan nog een HS-trigger bij van 229 euro. Totaal net onder de 3700 euro.

Het ontloopt elkaar dus niet zo heel erg veel. Voor mij ligt dat natuurlijk anders, omdat ik al een regelunit en een accu heb. Ik hoef alleen maar een setje met 2 Hi Sync flitskoppen + een HS-remote te kopen en evt een extra accu + regelunit. Daar komt nog bij dat ik de Elinchrom modifiers al heb zodat dat ook geen extra investering vraagt.

Zijn de voordelen die de Profoto B1X biedt de extra investering waard? Ik ga er eerst nog maar eens een nachtje over slapen...

Liesbeth van Asselt

Fotograaf en cursusleider

Liesbeth van Asselt is professioneel fotograaf. Onder de bedrijfsnaam Stapfoto is zij op twee terreinen actief: bedrijfsfotografie en het geven van lezingen, cursussen en workshops. "Als klein kind was ik al met de camera in de weer. In de jaren die volgden bleef de camera altijd mijn trouwe metgezel. Na een "echt vak" geleerd te hebben, en als (interim)manager in tal van bedrijven gewerkt te hebben, besloot in ik 2004 het roer om te gooien. Ik ging me fulltime bezighouden met bedrijfsfotografie en met het delen van al mijn fotografiekennis in cursussen, workshops en lezingen. Een beslissing waar ik geen moment spijt van heb gehad!"