Panasonic heeft de Lumix S5 uitgebracht. Een fullframe mirrorless camera met dezelfde 24 megapixel sensor als in de Lumix S1. Maar vergeleken met die versie is de Lumix S5 een kleinere, goedkopere camera die zowel voor fotografen als videografen heel geschikt is. Ik kreeg van Cameraland.nl een exemplaar ter beschikking voor een uitgebreide review.

In 2019 mocht ik de Panasonic Lumix S1 gebruiken voor een uitgebreide review. Ik was toen al direct onder de indruk van deze veelzijdige camera. Deze mirrorless camera week erg af van de gangbare norm want het was geen kleine camera. Ik vond dit een welkome afwisseling van de trendt om als maar kleiner en compacter te gaan. Het fotograferen met de Lumix S1 ervaarde ik dan ook als erg prettig.

De Lumix S5 is rond dezelfde sensor gebouwd, maar nu wel in een kleinere verpakking. Sterker nog, de camera is zelfs kleiner dan de Lumix GH5 die een Micro 4/3 sensor bevat. Wat opties en prijs betreft zal deze camera als concurrent gezien kunnen worden voor zowel de Nikon Z 6 II als de Sony A7 III.

De belangrijkste specificaties

• 24.3 megapixel full-frame CMOS sensor zonder AA filter
• Contrast detectie DFD autofocus met gezicht, lichaam en oog detectie
• IBIS tot 6.5 stop
• 2.36 miljoen pixel OLED EVF met 0,74x vergroting
• 3” 1.84 miljoen pixel volledig draaibaar LCD touchscreen
• Tot 5 beelden per seconde fotograferen met continu AF (7 beelden per seconde zonder AF)
• Twee kaartsloten, 1x UHS-II en 1x UHS-I
• 96 mp hoge resolutie multishot functie in zowel jpeg als raw
• Post-focus voor achteraf scherpstellen of focusstacking
• Live-view samenstelling functie
• 4K 30p (10bit 4:2:2) video in fullframe, en 4K 60p met APS-C crop
• Anamorphic opname functies
• WiFi en bluetooth verbindingsmogelijkheden

De Lumix S5 werd voor deze review geleverd met een compacte Lumix S 20-60mm f/3,5-5,6, een Lumix S 70-300mm f/4,5-5,6, en een fijne lichtgewicht Lumix S 85mm f/1,8. Het was een perfecte set voor landschappen, portretten en wat actiefoto’s van honden. De 300mm zou ook goed fungeren voor het fotograferen van dieren in het wild, maar door de warme dagen die tijdens deze review heersten leken de dieren zich meer dan normaal schuil te houden.

De Lumix S5 met S 20-60mm, de S 70-300mm, en de S 85mm waarmee ik gefotografeerd heb.

Het uiterlijk

De camera ligt goed in de hand. Hij is kleiner dan de Lumix S1, maar dit is geen nadeel voor het gebruik. Het grootste verschil met de Lumix S1 is het ontbreken van het LCD scherm op de bovenkant van de camera. Daarvoor in de plaats is nu het PASM instelwiel gekomen. Het instelwiel voor de transportfuncties is daarbij een apart instelwiel geworden met de herkenbare rode ring. De knop voor video opnamen is ook rood gekleurd, en deze heeft bovendien een prominente plek op de bovenkant van de camera. Daarmee wordt het belang de video functionaliteiten van de camera benadrukt.

De achterzijde van de camera is grotendeels onveranderd. Het heeft nagenoeg dezelfde knop layout als de Lumix S1, op een paar details na. De joystick werkt in slechts in de vier windrichtingen. Hij is niet diagonaal te gebruiken.

De AF-ON button ligt heel dicht naast de joystick. Voor mij is dit geen probleem, maar iemand met grote handen zou dit wat lastiger kunnen vinden. Het drukpunt van de AF-ON knop ligt bovendien vrij diep, wat ik minder fijn vind. Ik vermoed dat het een kwestie van wennen is. Het scherm is bij de Lumix S5 volledig draaibaar. Hierdoor is de camera ook uitstekend te gebruiken als vlogcamera.

Het 3" LCD scherm met touchscreen is volledig draaibaar

Zoals het een goede camera voor video beaamd, is de Lumix S5 voorzien van een microfoon en een koptelefoon aansluiting. Daarnaast is er een USB-C die ook gebruikt kan worden om de camera direct van stroom te voorzien. Dit is natuurlijk een welkome functie voor langdurig gebruik bij video of timelapses. Voor de videografen is er een micro HDMI poort aanwezig. De aansluitingen gaan schuil achter scharnierende klepjes en niet achter rubberdopjes zoals bij veel andere camera’s. Ik vind het een hele nette oplossing.

De aansluitmogelijkheden op de Lumix S5

De camera heeft plaats voor twee SD geheugenkaartjes. Slechts één van de sloten ondersteunt UHS-II. Het langzamere geheugenslot heeft alleen wat impact op het wegschrijven van raw bestanden bij de hoogste framerates. De videografen kunnen gerust zijn, de UHS-I is voldoende snel voor de hoogste video bit rates van de Lumix S5.

Het menu en opties

Het menu van de Lumix S5 is, ondanks de vele opties die erin zitten, redelijk overzichtelijk en makkelijk te doorgronden. Het is verticaal opgezet met vijf hoofdgroepen, elk voorzien van een onderverdeling. Het is volledig met touchscreen te bedienen wat prettiger is dan via het wiel op de achterkant of de joystick. Een van de vijf hoofdgroepen is het Mijn Menu, bestaande uit 3 afzonderlijke pagina’s waar je de meest gebruikte functies in kan programmeren.

Een deel van de functies in het camera menu veranderen wanneer je naar video omschakelt. Hiermee is er een duidelijk onderscheidt tussen foto en video instellingen. Een groot deel van de knoppen op de Lumix S5 zijn naar eigen wens te programmeren.

De custom instellingen van de Lumix S5 zijn uitgebreid

Het menu bevat een aantal bijzondere functies. Een daarvan is de hoge resolutiemodus om een 96 megapixel foto te genereren. Er is ook de van Panasonic bekende post-focus optie waarbij je achteraf het scherpstelpunt kunt kiezen of een focusstacking kunt genereren. De 6K/4K foto functie stelt je in staat om in 6K resolutie 30 beelden per seconden, en in 4K resolutie maar liefst 60 beelden per seconde te fotograferen.

Met 5 beelden per seconde is de Lumix S5 niet bepaald snel. Je kunt wel uitwijken naar 6K/4K foto, waarmee respectievelijk 30 en 60 beelden per seconde opgenomen kunnen worden. (S 70-300mm op 300mm - ISO2000 – f/5,6 – 1/2000 sec)

De Lumix S5 is de eerste full frame camera die een live-view samenstelling functie ingebouwd heeft. Tot voorheen was deze functie voornamelijk in Olympus M43 camera’s terug te vinden. Met de live-view samenstelling functie wordt voor de foto enkele series van opnamen gemaakt, waarbij alleen de veranderingen in lichtste pixels worden geregistreerd. Dit is perfect voor sterrensporen, lichttekenen, en misschien zelfs nachtelijke bliksemfoto’s. Helaas heb ik deze alleen kunnen uitproberen. Er waren helaas geen momenten om dit in de praktijk te gebruiken.

Enkele bijzondere mogelijkheden van de Lumix S5. 6K/4K foto, Samenstelling Live View, Hoge resolutie, en post-focus. Daarnaast zijn ook interval/animatie en multi-belichtingen mogelijk.

Beeldkwaliteit

Over de beelden van de Lumix S5 valt weinig te klagen. Het kan wel een beetje moiré laten zien door het ontbreken van het AA filter, maar daar heb ik in de praktijk weinig tot geen last van gehad. De kwaliteit van het beeld blijft onder alle omstandigheden goed, zelfs als de ISO waarde flink hoger gezet wordt.

De Lumix S5 heeft een goed dynamisch bereik. Je kunt zonder veel problemen de donkere delen oplichten. (S 20-60mm op 60mm – ISO800 – f/8 – 1/40 sec)

Voor raw fotografen zal de camera vanaf ISO 800 dezelfde ruis laten zien als bij een onderbelichte foto die evenredig lichter maakt wordt in de nabewerking. Hiermee is het eenvoudig om hoge lichten te behouden. Toch blijft het prettig om de belichting al in de camera redelijk te krijgen, omdat je daardoor op het LCD scherm ook kunt zien wat je gefotografeerd hebt.

Dit gedrag van de Lumix S5 levert bij het fotograferen in ieder geval veel speelruimte op waarbij je in de nabewerking zonder veel problemen de donkere delen kan oplichten. De beelden blijven een prachtige kwaliteit houden.

Een enkele opname, met de zon recht in beeld. Met belichten op de lichte delen haal je het maximale uit het dynamisch bereik. (S 20-60mm op 60mm – ISO400 – f/5,6 – 1/8000 sec)

Speciale functies

Eén van de meest in het oog vallende functies is de hoge resolutie stand. De camera stelt je in staat om maar liefst een 96 megapixel foto te maken door een serie beelden samen te voegen. Het resultaat van deze samenvoeging kan een raw bestand of een jpeg bestand zijn, net wat je zelf het liefste wilt. Heel bijzonder is de mogelijkheid om bewegende onderwerpen te filteren. Deze bewegingscompensatie zorgt ervoor dat bewegende onderwerpen toch bijna perfect scherp in beeld komen.

De hogeresolutie geeft de mogelijkheid om wel of geen rekening te houden met beweging in het beeld. HIer zie je het verschil tussen de twee. Dit voorbeeld is gemaakt met de Lumix S1, maar dit werkt exact hetzelfde bij de Lumix S5.

Een andere mooie functie is de post-focus. De camera neemt daarbij een korte video in 6K of 4K resolutie op, terwijl het focuspunt over het hele bereik verschoven wordt. Vervolgens kun je zelf kiezen op welke plek je de scherpstelling wilt hebben door die plek simpelweg op het LCD scherm aan te tikken. Met een druk op de knop maak je er dan een jpeg beeld van. Als je wilt kun je meer dan een enkele foto laten genereren, en voor elke foto een ander punt aan te wijzen.

Post focus stelt je in staat om je focus punt achteraf te kiezen, of om een focus stack te genereren.

Het is ook mogelijk om meerdere focuspunten aan te wijzen. De camera zal dan via focus stacking een jpeg gerereren waarbij alle geselecteerde punten scherp zijn.

Voor wie zo nu en dan snelle actie wil vastleggen en 5 beelden per seconden niet voldoende is, is er de 6K/4K foto stand. De camera zal in die stand respectievelijk 30 en 60 beelden per seconden opnemen als een kort filmpje. Je kunt vervolgens in dit filmpje de afzonderlijke frames selecteren en die je als jpeg opslaan.

Wil je snelle actie vastleggen, overweeg dan de 6K/4K foto instelling. Daarmee is de kans groter om het juiste moment te vangen dan via de 5 fps die de Lumix S5 kan fotograferen. (S 70-300mm op 155mm – ISO800 – f/5.4 – 1/2000 sec)

Zowel bij post focus als de 6K/4K foto stand zal het beeldmateriaal netjes op de geheugenkaart opgeslagen worden. Het is dus niet nodig om direct na het maken van de foto de selectie te maken en de jpeg beelden te genereren. Je kunt dit op elk gewenst moment doen, en zo vaak als je zelf nodig acht, zo lang je de beelden op het geheugenkaartje hebt staan.

Autofocus

Het autofocus systeem van Panasonic is het zogenaamde Depth from Defocus systeem, afgekort DFD. De camera vergelijkt twee onscherpe foto’s om zo de juiste focusrichting te bepalen en scherp te stellen. Het gaat de scherpstelling vervolgens finetunen met contrast detectie. Dit systeem werkt razendsnel.

De Lumix S5 heeft behalve de gezicht, oog en lichaams detectie nu ook hoofd-detectie. Hiermee lost Panasonic het probleem van scherpstellen op wanneer de persoon die je fotografeert niet in de camera kijkt. Ik heb gemerkt dat dit systeem heel goed werkt, en de scherpte behoudt ongeacht welke richting het model in kijkt.

De autofocus werkt heel goed in veel situaties. Hou wel rekening met het fladderen van het beeld bij de continu AF instelling. Gelukkig heeft het geen invloed op het resultaat. (S 85mm – ISO100 – f/2,5 – 1/2000 sec)

Het continu scherpstellen gaat ook goed, hoewel ik het idee heb dat het wat snelheid betreft achterblijft op de concurrentie. Het aantal opnames per seconde dat de Lumix S5 aan kan zal wel wat invloed hebben op dit oordeel. Met slechts 5 beelden per seconden mag je deze camera zeker niet snel noemen.

AF tracking werkt goed. Het onderwerp wordt netjes in focus gehouden. Toch voelt het traag door de 5 fps die de Lumix kan halen met AF ingeschakeld. (S 85mm – ISO100 – f/2,5 – 1/2000 sec)

Een jpeg uit de camera laat een mooi resultaat zien. Hoewel er wat fladderen van het beeld kan optreden met servi AF, wordt het resultaat daardoor niet beïnvloed (S 85mm – ISO1000 – f/3,2 – 1/1000 sec – in camera jpeg)

Bij de review van de Lumix S1 in 2019 viel het onrustige gedrag van de autofocus op. Je ziet het beeld heen en weer schieten, een soort fladderen van het beeld. Dit effect is iets dat karakteristiek blijkt te zijn van het DFD systeem wanneer er continu AF gebruikt wordt. Panasonic heeft dit fladderen wel weten te verminderen ten opzichte van de Lumix S1, maar het is nog steeds aanwezig. Hoewel het vervelend kan zijn, heeft het echter geen effect op het resultaat. De foto zal, ondanks dat gefladder gewoon scherp zijn.

Video

Ik heb nauwelijks video beelden gemaakt met de Lumix S5. Toch is deze camera uitstekend geschikt voor video, iets wat de prominente rode video knop al suggereert. De Lumix S5 heeft de mogelijkheid om 10 bit 4:2:2 op te nemen, wat veel video liefhebbers zeker zullen waarderen. Er is de mogelijkheid om 10 bit V-log/V-gamut op te nemen en je kunt desgewenst een waveform en vectorscope display weergeven.

De camera neemt op in 4K met 30 beelden per seconde, wat opgeschroefd kan worden naar 60 beelden per seconde wanneer er naar een APS-C crop overgeschakeld wordt. De Lumix S5 heeft ook ondersteuning voor anamorphic filmen. Het ondersteunt 1,3x, 1,33x, 1,5x, 1,8x en 2x anamorphic objectieven.

Enkele instellingen voor video. De Lumix S5 biedt bijzonder veel mogelijk op video gebied

De Lumix S5 heeft de Slow&Quick functie op het PASM instelwiel, waarbij het mogelijk is om tot 180 fps op te nemen en deze te vertragen tot bijvoorbeeld 24p, of om 1-24 fps op te nemen voor supersnelle videobeelden. Met de laatste firmware update krijg je ook de mogelijkheid om raw video data via HDMI op te nemen, of Apple ProRes RAW. Je moet daarvoor wel een geschikte exterme recorder hebben.

Zoals gezegd heb ik de video mogelijkheden alleen maar vluchtig bekeken en niet getest. Maar het is zeker dat de Lumix S5 een indrukwekkende set video mogelijkheden biedt die zeker interessant zijn voor de videograaf.

Conclusie

Toen ik de Panasonic Lumix S1 in handen kreeg, was ik aangenaam verrast. Hoewel groot en zwaar, was deze camera heerlijk in het gebruik. De flexibiliteit en mogelijkheden maakten het fotograferen een waar plezier. Ik was van mening dat als ik voor een nieuw camera systeem zou moeten kiezen, deze Lumix S1 zeker het overwegen waard zou zijn.

De Lumix S5 is beduidend kleiner en lichter dan de grotere broer, de Lumix S1. Dit zal veel fotografen aanspreken.

De Lumix S5 is het kleinere broertje van de Lumix S1 en in die zin is het ook een heel vergelijkbare camera. Het heeft dezelfde sensor, maar dan in een kleinere body die het in zeker zin aantrekkelijker maakt om mee te gaan fotograferen. Je neem de camera veel sneller eventjes mee. Combineer dat met de set objectieven die ik ter beschikking had, en je hebt een heel compacte maar volledige fotografie set.

Het is voor een Canon gebruiker als ik even wennen om alle functies in het menu goed in te stellen. Gelukkig is de menu structuur eenvoudig te doorgronden en het vinden van de functies is niet heel moeilijk. De meeste gebruikte functies passen bovendien in de drie pagina’s van het Mijn Menu zodat je ze altijd direct ter beschikking hebt.

Vooral het gebruik van het touchscreen is erg prettig. Het zijn ook de kleine dingen die deze camera bijzonder maken, zoals de mogelijkheid om het histogram naar elke gewenste plek op het scherm te slepen. Je kunt het AF punt via swipe verplaatsen als je de camera voor je oog houdt zodat je niet beperkt bent tot het joystick gebruik.

De Lumix S5 gaat ver in het naar wens instellen van de camera. Zelfs het histogram kun je naar elke gewenste plek op het LCD scherm slepen.

De camera vind ik minder geschikt voor actie fotografie. Hoewel de autofocus tracking goed werkt, mag de camera met slechts 5 beelden per seconde traag genoemd worden. Wil je zo nu en dan toch snellere actie vastleggen, dan is de 6K/4K foto instelling een uitkomst.

Het fladderen van de focus is wel erg storend bij het fotograferen in continu AF. Hoewel dit geen invloed heeft op het resultaat, kan het wel erg afleiden bij het fotograferen.

De gezicht, hoofd, en oog AF heeft een flinke upgrade gekregen. Het kan nu een gezicht herkennen als het slechts 2,5% van het beeld beslaat. (S 85mm – ISO100 – f/1,8 – 1/2500 sec)

Wat heel aantrekkelijk is, zijn de video mogelijkheden van de Lumix S5. Deze zullen de videografen zeker aanspreken. Helaas ben ik niet in de gelegeheid geweest om daar meer naar te kijken. Ik ben sowieso meer fotograaf dan videograaf en zal het voor mij moeilijk zijn om de video mogelijkheden volledig naar waarde te kunnen beoordelen.

De Lumix S5 in het wild. Het is een fijne camera om mee te fotograferen.

Ik vind de Panasonic Lumix S5 een heel veelzijdige camera die prettig in gebruik is. Er zijn veel functies ingebouwd die je bij andere camera’s niet zal vinden. Ik kan deze camera zeker aanraden voor de enthusiaste fotograaf. Je bent gegarandeerd van een goede kwaliteit beeld dat de concurrentie zelfs kan voorbij streven. Ben je voornamelijk een actie fotograaf, dan is de Lumix S5 wat minder geschikt.

Galerij

S 20-60mm op 21mm – ISO400 – f/13 – 1/13 sec

S 70-300mm op 300mm - ISO400 – f/5,6 – 1/160 sec

S 20-60mm op 60mm - ISO400 – f/5,6 – 1/320 sec

S 70-300mm op 121mm - ISO400 – f/9 – 1/60 sec

S 20-60mm op 20mm - ISO100 – f/11 – 0,6 sec

S 20-60mm op 20mm - ISO100 – f/11 – 1/8 sec

S 70-300mm op 122mm - ISO400 – f/9 – 1/160 sec

S 70-300mm op 204mm - ISO400 – f/5,6 – 1/640 sec

S 20-60mm op 20mm - ISO400 – f/5,6 – 1/2500 sec

S 85mm - ISO100 – f/1,8 – 1/1250 sec

S 85mm – ISO1000 – f/3,2 – 1/1000 sec – in camera jpeg

S 20-60mm op 60mm - ISO1600 – f/5,6 – 1,6 sec

S 85mm – ISO100 – f/2 – 1/2500 sec

S 70-300mm op 237mm - ISO400 – f/9 – 1/320 sec