Hoe werkt Double Exposure?

Double Exposure is een film- en fotografietechniek waarbij twee belichtingen (exposures) worden samengevoegd in één foto. Hierbij krijg je magische of surrealistische beelden zoals een gezicht in een landschap, of een voorwerp met een bijzondere structuur. Deze techniek bestaat al sinds de opkomst van de camera (het was bijvoorbeeld begin 1900 een veelgebruikte techniek om foto's te maken van 'geesten') en veel creatieve fotografen maken nog graag gebruik van Double Exposure. Maar hoe krijg je dat voor elkaar?

Met de camera of de computer

In het analoge tijdperk bereikte je dit effect door een negatief twee keer te belichten: je schoot een foto, draaide de filmrol weer terug en maakte een nieuwe belichting over het origineel. Met de opkomst van digitale camera's en software bereik je een Double Exposure-effect op twee manieren: via de camera en via de computer. Je kan dit effect krijgen door twee kant en klare foto's samen te voegen met Photoshop, waarbij je werkt met meerdere lagen, layer masks en opacity. In onderstaande tutorial van Adobe wordt deze techniek stap voor stap uitgelegd.

Multi Exposure Mode

Om Double Exposure te krijgen via je camera heb je de 'Multi Exposure mode' nodig. Niet alle spiegelreflex - en systeemcamera's hebben deze functie, dus het is handig om de handleiding van je camera te checken of je deze functie hebt, en waar die zit. In onderstaand overzicht zie je een aantal camera's die deze stand hebben. In de Multi Exposure mode voegt de camera de data en pixels van twee, of meer belichtingen samen tot één foto. Eerst zet je de camera op deze stand en daarna maak je een foto voor de eerste laag, of als je camera dat kan, kies je een eerder gemaakte foto van je geheugenkaart voor de eerste laag. Dan fotografeer je de tweede laag en de camera voegt de twee samen tot één foto. Het uitdagende van deze techniek is vooral om de meerdere foto's zo te maken, dat ze een vloeiend geheel vormen. Liveview, een statief en een shutter release zijn goede hulpmiddelen hiervoor.

Voor een mooie samenvoeging is het vaak beter als je eerste laag donkerder en kleurrijker is dan je tweede laag. Een leuk effect bereik je door je eerste laag te fotograferen met een witte of zwarte achtergrond, zodat de details van je tweede foto de lege ruimte invullen. Of maak twee foto's van dezelfde compositie waarvan nét een detail is toegevoegd voor een spookachtig geheel. Er zijn genoeg creatieve mogelijkheden.

Camera's met Multi Exposure:

• Canon: EOS 1D X, EOS 5D Mark III, EOS 5DS, EOS 5DS R, EOS 6D, EOS 70D, EOS 7D Mark II
• Nikon: D4S, D5 CF, D5 XQD, D500, D5200, D5300, D5500, D610, D7100, D7200, D750, D810, D810A, Coolpix P900
• Fuji: X-A1, X-A2, X-E2s, X-M1, X-Pro2, X-Q2, X-T1, X-T10, X100T, X30, XQ1, Finepix F900 EXR, Finepix HS50 EXR,
• Olympus: OM-D E-M1, OM-D E-M10, OM-D E-M10 Mark II, OM-D E-M5, OM-D E-M5 Mark II, PEN E-P5, PEN E-PL6, Stylus 1s,
• Panasonic: Lumix DMC-G7, Lumix DMC-GF7, Lumix DMC-GH4, Lumix DMC-GX7, Lumix DMC-GX8, Lumix DMC-LX100,
• Pentax: 645Z, K-3, K-3 II, K-5 II, K-5 IIs, K-50, K-S2, Q-S1, Q7, XG-1, Ricoh GR II